Ο πόλεμος στην Ουκρανία, η εισβολή στη Ρωσία και οι εκατομμύρια πολίτες που εγκατέλειψαν την πατρίδα τους, έχουν γίνει πρωτοσέλιδο προκαλώντας έντονα και πρωτόγνωρα συναισθήματα όπως φόβο, ανασφάλεια, θυμό, αδικία, θλίψη. Γονείς και δάσκαλοι έρχονται αντιμέτωποι με την πρόκληση του πώς να εξηγήσουν στα παιδιά τον πόλεμο. Τι είναι πόλεμος και γιατί συμβαίνει; Πρόκειται για μια πραγματικά απαιτητική και δύσκολη συζήτηση, στην οποία δεν υφίσταται «σωστό» και «λάθος¨.
Ακολουθούν κάποιες ενισχυτικές στρατηγικές που μπορείτε, ως γονείς, να ακολουθήσετε, για να στηρίξετε τα παιδιά σας μπροστά σε ό,τι ακούν, βλέπουν, νιώθουν, με αφορμή τον πόλεμο στην Ουκρανία:
- Για αρχή, μιλήστε με τα παιδιά σας και μάθετε τι γνωρίζουν για τον πόλεμο, πώς νιώθουν για όλη την κατάσταση, τι συζητάνε στο σχολείο με τους δασκάλους και τους συμμαθητές.
- Καθησυχάστε τα παιδιά, εξηγώντας τους ότι καταλαβαίνετε πλήρως πως όλο αυτό που συμβαίνει είναι περίπλοκο και μπερδεμένο.
- Διαβεβαιώστε τα πως χαίρεστε που μιλάτε για αυτό το σημαντικό θέμα. Μοιραστείτε τις δικές σας σκέψεις και τα συναισθήματα με ειλικρίνεια και θάρρος.
- Ρωτήστε τα παιδιά σας εάν ανησυχούν ή φοβούνται, με αφορμή τον πόλεμο. Αφήστε τα να εκφραστούν όπως επιλέξουν τα ίδια, μέσα από τις λέξεις, τις εικόνες, μέσα από το παιχνίδι ή από φανταστικές ιστορίες.
- Μην αναμείξετε τις προσωπικές σας επιλογές στο πώς νιώθουν τα παιδιά ή στις δικές τους σχέσεις: Εάν έχουν συμμαθητές από τη Ρωσία ή την Ουκρανία (ή από οπουδήποτε εκτός Ελλάδας), παραμένουν πρώτα και πάντοτε άνθρωποι, φίλοι, συμμαθητές. Δεν έχουν μερίδιο ευθύνης…
- Στις ταινίες συνήθως επικρατεί στο τέλος το καλό έναντι του κακού. Συνεπώς προσέξτε κι εσείς στο πώς εκφράζεστε, δίχως να στοχοποιείτε ή να διαλέγετε μεριά. Η χώρα, οι άνθρωποι, οι πολιτισμοί και η κουλτούρα τους δεν φταίνε σε τίποτα και συχνά η αλήθεια είναι κάπου στη μέση.
- Προστατέψτε τα παιδιά, όσο γίνεται, από το καθημερινό σφυροκόπημα ειδήσεων και βίαιων ή δυσάρεστων εικόνων, οι οποίοι εντυπώνονται στο υποσυνείδητο. Επιλέξτε τι θα δουν και πότε.
- Ενθαρρύνετε τα παιδιά σε φιλανθρωπικές κινήσεις, αρωγής και υποστήριξης. Συγκεντρώστε χρήματα, ρούχα, παιχνίδια, φάρμακα, γίνετε μαζί εθελοντές σε οργανισμούς όπως η UNICEF. Στα παιδιά αρέσει να βοηθάνε, να δίνουν, να προσφέρουν.
Επιλέξτε χρόνο και τόπο, σχετικό και κατάλληλο, για κάθε σας συζήτηση με τα παιδιά. Ώστε να νιώσουν άνετα, προστατευμένα, και να μην διαταραχθεί η ηρεμία τους. Για παράδειγμα, σοβαρά θέματα δεν συζητιούνται πριν τον ύπνο. Χρησιμοποιήστε λέξεις αναλόγως την ηλικία του παιδιού, απλές και κατανοητές, όχι φορτισμένες. Εξηγήστε όσες φορές χρειάζεται και καθησυχάστε το, πάντα με ειλικρίνεια, σεβασμό, αγάπη.